Washington yönetimi, Afrika ile ilişkilerini geliştirmenin yollarını arıyor.
Bu kapsamda yaklaşık 50 Afrikalı lider, yarın ABD’de ağırlanacak.
ABD, ilki 8 yıl önce yapılan ve 3 gün sürecek ABD-Afrika Liderler Zirvesi’nde, sağlıktan iklim değişimine, ekonomiden Ukrayna – Rusya Savaşı’na kadar farklı başlıklarda Afrika ülkeleriyle görüş alışverişinde bulunacak.
Afrika Birliği’ne G-20 desteği
Zirvede, Rus paralı askerlerinin Afrika ülkelerinde görev yapmasına ilişkin endişelerin ve Çin’in ekonomik etkisinin büyümesinin de gündeme gelmesi bekleniyor.
Kıtayla ortaklığı derinleştirmek istediklerini açıklayan Beyaz Saray yetkilileri, ABD Başkanı Joe Biden’ın zirve sırasında Afrika Birliği’nin G-20 oluşumunda koltuğa sahip olması için desteğini açıklayacağını duyurdu.
Kıta ülkelerinin talepleri
Afrika Birliği ve üye ülkeler, yıllardır hem Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde hem de G-20 gibi oluşumlarda kalıcı koltuğa sahip olmak istiyor. ABD; Çin ve Rusya’nın etkisinden rahatsız
Ukrayna’daki savaşın yol açtığı enerji ve gıda sorunundan en fazla etkilenen Afrika ülkelerinin, zirvede bu konuyu da gündeme getirmesi bekleniyor.
ABD ve Rusya’nın pozisyonu
Afrika ülkelerinin savaştan ötürü Rusya’ya açıktan tepki göstermemesi, ABD’nin kıta ülkeleriyle diplomatik ilişkilerinin zayıfladığı yorumuna yol açmıştı.
Savaşın şiddetlendiği dönemde Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un kıtaya yaptığı ziyarette, Rusya bazı ülkeleri yanına çekmek için çaba harcamıştı.
ABD, Çin’in kıtadaki ekonomik varlığından rahatsız
Lavrov’un hemen ardından Afrika turu yapan ABD’li mevkidaşı Anthony Blinken ise ülkesinin Afrika ülkelerini eşit ortak olarak gördüğünü söylemişti.
ABD’nin Çin’in Afrika ülkelerini sürekli borçlandırmasına ilişkin eleştirileri ise zirvede yeniden gündeme gelebilir. Çin’in kıtadaki ekonomik varlığı güçlendirmesinden rahatsız olan ABD, ticari ilişkilerin ilerlemesi için özel yatırımların kıtada artmasını istiyor.
Zirveye davet edilmeyen ülkeler
ABD, askeri darbelerden ötürü Mali, Burkina Faso, Sudan ve Gine’yi zirveye davet etmezken, diplomatik ilişkilerin zayıf olduğu Eritre’yi de zirveye çağırmadı.
Öte yandan, iç çatışmalar ve insan hakları ihlalleri nedeniyle son yıllarda ABD’nin eleştirileri ve yaptırımlarına maruz kalan Etiyopya ve Zimbabve gibi ülkelerin toplantıda yerini alacağı öğrenildi.
İhracat ve ithalattaki durum
2021 yılında Afrika’ya 26,7 milyar dolarlık ihracat ve Afrika’dan 37,6 milyar dolarlık ithalat yapan ABD, kıtada onlarca ülkeye gümrük tarifesi olmadan ülkesine ürün sokma ayrıcalığı tanıyor.
ABD, 2011 yılında kıtaya 32,8 milyar dolarlık ihracat ve kıtadan 93 milyar dolarlık ithalat yapmıştı.
AA’nın haberine göre, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın 2018’de bazı Afrika ülkelerine hakaret etmesi ve vize kısıtlamaları getirmesi, kıta ülkeleri ile ABD arasında gerginliğe yol açmıştı.
